سیستم امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای، یک سیستم مالی آزاد و جهانی متعلق به عصر اینترنت است. این سیستم به نوعی می تواند جایگزین، سیستم غیر شفاف و متمرکز بانک ها باشد که به شدت کنترل می شوند.
DeFi به شما کنترل و دید باز بر روی پول خود را می دهد. همچنین می توانید با بازارهای جهانی تعامل داشته باشید و به جای دریافت پول ملی کشور خودتان، ارزهای دیگری را دریافت کنید. پروژه های DeFi، خدمات مالی را برای هر کسی که به اینترنت متصل است امکان پذیر می کند. در این حالت دارایی ها تا حد زیادی در مالکیت و نگهداری کاربران است. تاکنون ده‌ها میلیارد دلار ارز دیجیتال از طریق پروژه های دیفای جریان داشته است و هر روز در حال افزایش است.
امور مالی غیر متمرکز دیفای (Decentralized finance)، یک دیدگاه و رویکرد جدید از خدمات بانکی و مالی است. پرداخت های آن مبتنی بر پرداخت های همتا به همتا (Peer to Peer) از طریق فناوری شبکه بلاک چین است. پرداخت ها و امور مالی از طریق DeFi، به دلیل غیرمتمرکز بودن و استفاده از قراردادهای هوشمند، نیازی به شخص سوم، مانند بانک های سنتی ندارد.
همچین به دلیل امنیت شبکه بلاک چین، انجام تراکنش های مالی در این شبکه بی نیاز از اعتماد است. این روزها دیفای به دلیل این که می تواند خدمات مالی مانند: قرض دادن، خرید بیمه، وام گرفتن و تجارت را که در حال حاضر بانک های سنتی به مشتریان خود ارائه می دهند را دارا باشد، بسیار اهمیت پیدا کرده است.
برای افراد استفاده از دیفای مزایای زیادی از جمله امنیت بالقوه بیشتر، انواع خدمات بیشتر و توانایی کسب درآمد بالاتر از طریق دارایی‌های کریپتو را دارد. این مزایا و موارد دیگر، از طریق پروژه های غیرمتمرکز دیفای توسط گروه‌های مختلف ایجاد می‌شوند.
ما در اینجا مزایای دیفای را به اختصار شرح می دهیم:
DeFi یک سیستم مالی ای است که نیازی به مجوز ندارد و می توان از آن به صورت فراگیر استفاده نمود. به این صورت که هرکسی یک کیف پول رمزنگاری شده و امکان اتصال به اینترنت را داشته باشد، صرف نظر از این که در کدام نقطه از دنیا است، می تواند به دیفای دسترسی داشته باشد و از آن استفاده کند. این سیستم برای کشورها و مردمی که توانایی ارتباط مستقیم با شبکه مالی جهانی را به دلیل تحریم ها ندارند، بسیار مناسب و راهگشا است.
همانطور که بیان کردیم، در سیستم غیر متمرکز مالی دیفای به دلیل آن که با قراردادهای هوشمند اجرا می شود و نیازی به شخص سوم و یک نهاد متمرکز برای انجام کارها ندارد، معاملات در زمان واقعی و در لحظه انجام می شوند. علاوه بر آن، نرخ های بهره در هر دقیقه چندین بار در شبکه بلاک چین به روز می شوند.
معاملات شفاف هستند. هر تراکنش در شبکه بلاک چین اتریوم، که بیش از 90 درصد از کل ترافیک تراکنش های DeFi را تشکیل می دهد، برای تمام کاربران شبکه قابل دیدن و تایید است. هیچ شبکه خصوصی و متمرکزی وجود ندارد که این سطح از شفافیت را در اختیار کاربرانش قرار دهد.
برای انجام تراکنش های مالی از طریق دیفای، نیازی به باز کردن حساب نیست. فقط با داشتن یک کیف پول کریپتوکارنسی می توانید تراکنش مالی خود را انجام دهید.
یکی از مزایای رایج در حال حاضر برای سرمایه گذاران ارزهای دیجیتال، توانایی درآمدزایی است.
افراد برای کسب درآمد از روش استیکینگ استفاده می کنند. به عنوان مثال، استیکینگ کریپتو به صاحبان یک سکه اجازه می دهد تا از اکوسیستم آن سکه حمایت کنند و با کمک به اعتبارسنجی تراکنش ها، درآمد کسب کنند. این بخشی از چیزی است که به آن کشاورزی محصول یا (Yield farming) می گویند.
داده های DeFi، به لطف استفاده از شبکه بلاک چین، غیر قابل دستکاری و ایمن هستند. از آنجایی که در این جا پای نهاد متمرکزی در میان نیست و امور مالی توسط خود افراد انجام و تایید می شود، حفظ حریم خصوصی کاربران آسان تر است.
یکی از مزایای خیلی خوبی که پروژه های دیفای دارد، توانایی اتوماسیون کردن سیستم ها به خصوص سیستم های پرداخت مالی است. برای مثال دیگر نیازی نیست که کارمندان برای دریافت حقوقشان در انتظار فرد مسئول بماند یا دائما در حال چک کردن باشند که مبادا خطایی رخ دهد.
با وجود دیفای، حقوق ها سر زمان مشخص و بدون خطا به حساب افراد واریز می شود.
همانطور که اشاره کردیم، طرفداران ارزهای دیجیتال در تلاش هستند که از طریق دیفای، این سیستم مالی غیرمتمرکز، کارهای مالی خود را بدون واسطه انجام دهند. در واقع دیفای، تراکنش های مالی را با تغییر چگونگی آن ها تغییر می دهند، نه چیستی. یعنی DeFi زیرساخت جدیدی را برای ارائه محصولات و خدمات مالی مشابه بانک های سنتی ایجاد می کند.
برای انجام این کار، فناوری بلاک چین و smart contract ها اصلی ترین نقش را ایفا می کنند.
بلاک چین، نوعی فناوری دفتر کل است که تمام تراکنش های مالی را در یک پلتفرم مالی مشخص ثبت و ردیابی می کند. این تراکنش ها به محض ثبت شدن در بلاک چین، قابل تغییر و پاک شدن نیستند. برای مثال اگر فرد الف پولی را به شخص ب بپردازید، برای همیشه در دفتر کل توزیع شده بلاک چین باقی می ماند. در نهایت بلاک چین به عنوان یک مرجع برای پیگیری شناخته می شود.
بلاک های سازنده دیفای، همان قراردادهای هوشمند یا smart contract ها هستند. اصلی ترین ویژگی آن ها، رفع نیاز به شخص سوم مانند بانک های سنتی به عنوان واسطه برای تایید و ضمانت و اجرای اتوماتیک آن ها است. در سیستم مالی غیرمتمرکز، تراکنش ها به طور مستقیم و بدون واسطه بین طرفین معامله صورت می گیرد. برای انجام تراکنش از طریق پروژه های دیفای، هنگامی که شرایط قرار داده شده در کد بین افراد برقرار شود، دستورالعمل های از پیش تعیین شده به طور خودکار انجام می شوند.
دیفای به شما این امکان را می دهد که روی دارایی های خود کنترل داشته باشید.
اکثر پروژه های دیفای بر روی پلتفرم بلاک چین اتریوم ساخته شده اند؛ اگرچه پلتفرم های دیگر مانند Cardano ،Binance یا Solana نیز به سرعت در حال توسعه برنامه های مشابه هستند. پروژه های DeFi در مقایسه با سیستم های مالی متمرکز، هنوز در مراحل ابتدایی خود هستند. بنابراین برنامه های کاربردی جدید همیشه منتشر می شوند.
امور مالی غیرمتمرکز در حال حاضر شامل ده‌ها کاربرد مالی مختلف است و در سال‌های آینده نیز به طور قطع توسعه خواهند یافت. به هر حال، یکی از مهم ترین محدودیتی هایی که دیفای می تواند داشته باشد، نحوه و کیفیت نوشتن قراردادهای هوشمند است.
برخی از مهم ترین خدمات مدرن DeFi و برنامه های غیرمتمرکز عبارتند از:
همزمان با خلق بلاکچین های مختلف، می توان از آن ها در فضای DeFi نیز استفاده کرد. این شبکه ها معمولا برای تشویق مردم که از پلتفرم آن ها برای مبادلات خود استفاده کنند، سکه های خود را ایجاد می کنند.
برخی از محبوب ترین سکه ها عبارتند از:
نوسانات ریسک اصلی اکثر ارزهای دیجیتال است؛ چرا که نوسانات باعث می شود نتوان برنامه ریزی های بلند مدت انجام داد.
استیبل کوین ها محبوب ترین راه حل برای نوسانات در اکوسیستم فعلی دیفای هستند. ارزش آنها به ارزش یک دارایی اساسی، مانند ارز فیات یا سایر کالاهای مبادله ای ثابت است. در نتیجه، بعید است که ارزش استیبل کوین به زیر ارزش دارایی که به آن وابسته است کاهش یابد.
توکن‌های دیفای، دارایی مشابه سکه‌ها هستند. آنها همچنین می توانند نوعی ارز دیجیتال باشند، با این حال، توکن ها بر روی یک بلاک چین از قبل موجود ایجاد می شوند. به عنوان مثال، سکه اتریوم، اتر است. در حالی که توکن هایی مانند UniSwap و Compound ارزهای دیجیتال غیربومی هستند که بر روی بلاک چین اتریوم ساخته شده اند.
توکن‌های غیرقابل تعویض(NFT)، نوع منحصربه‌فردی از توکن‌ها هستند که چیزی با ارزش مانند آهنگ، قطعه هنری یا ویدیو را نشان می‌دهند. آنها یک دارایی مصنوعی هستند – مشتقاتی که ارزش خود را از یک دارایی اساسی می گیرد. NFT ها راهی برای نشان دادن مالکیت از طریق بلاک چین هستند.
بسیاری از تراکنش‌های کریپتو همچنان زیر چتر سیستم های مالی متمرکز قرار می‌گیرند، زیرا بسیاری از صرافی های ارز دیجیتال، متمرکز هستند و از شخص ثالث برای انجام تراکنش‌ها استفاده می‌کند. اگر اولین دارایی دیجیتال خود را بخرید و کیف پول رمزنگاری شده کلید را به جای شما نگه دارد، متوجه خواهید شد که با یک صرافی متمرکز سروکار دارید.
برعکس، کیف پول‌های DeFi مانند کیف پول MetaMask به گونه ای است که علاوه بر این که شما مالک رمزارز خود هستید، مسئولیت کلیدهای خصوصیتان را نیز دارید، که به شما امکان دسترسی به کیف پول را می دهد.
استخراج دیفای یا استخراج نقدینگی را نباید با استخراج اثبات کار در شبکه بیت کوین اشتباه گرفت.
اگر شما در بورس مبادله انجام داده باشید، می دانید لیستی به نام Order list وجود دارد که افراد می توانند یک سهام را با مقدار و قیمت دلخواه خرید یا فروش کنند. از آنجایی که در دیفای چیزی مانند این لیست سفارش وجود ندارد، فعالین این حوزه استخر نقدینگی یا (Liquidity pool) را پیشنهاد کردند.
کاربران زیادی وجود دارند که با تامین نقدینگی استخر نقدینگی از آن سود دریافت می کنند؛ همچنین به سایر کابران پلتفرم نقدینگی لازم را انجام معاملات می دهند.
در نهایت، استخراج نقدینگی شامل جفت کردن دارایی‌های دیجیتال شما – اعم از سکه یا توکن، مانند اتریوم ETH و دای DAI – و ذخیره آنها در یک استخر نقدینگی (Liquidity pool) است.
این عبارت ترجمه مناسبی در فارسی ندارد، اما اگر بخواهیم این مفهوم را به بیانی ساده تعریف کنیم بدین گونه است که افراد سعی می کنند با بازی کردن با سرمایه ی خود در این سیستم بیشترین سود و بازدهی را داشته باشند. البته باید در نظر داشت که نوسانات ارز دیجیتال، مهم ترین ریسک این کار است.
Staking، راهی برای مشارکت در الگوریتم اجماع در یک اکوسیستم اثبات سهام است، مشابه نحوه ایجاد بلوک‌های جدید توسط ماینرها در یک سیستم اثبات کار. هر دو این موارد راه هایی برای اعتبارسنجی بلاک چین هستند، اما استیکینگ، قدرت استخراج را بر اساس مقدار سهام مالکیت (درصد سکه ای که مالک به دست می آورد ) اختصاص می دهد و به انرژی محاسباتی بسیار کمتری نسبت به اثبات کار نیاز دارد.
پروژه های DeFi به کاربران اجازه می‌دهند بدون استفاده از یک صرافی متمرکز، در معاملات سرمایه‌گذاری رمزارز شرکت کنند. در حال حاضر، بیشتر معاملات ارزهای دیجیتال مانند معاملات سهام متمرکز است. کوین بیس (coinbase)، بایننس (Binance) و کراکن (Kraken) همگی صرافی های متمرکز هستند.
صرافی غیرمتمرکز، یک بازار رمزنگاری است که برای انجام معاملات، صرفاً به فناوری قراردادهای هوشمند و بلاک چین متکی است و به کاربران امکان می دهد مستقیماً با یکدیگر خرید و فروش کنند.
وام ها یا (open loans)، یکی از محبوب ترین امکانات و پروژه های دیفای هستند. پلتفرم های دیفای، کسانی که می خواهند وام بگیرند را به وام دهندگان متصل می کنند. دیفای، فرایند زمان بر بررسی اعتبار در بانک ها و نهاد متمرکز را حذف می کند. از آنجایی که تمام این فرایند در بستر بلاک چین اتفاق می افتد، ریسک بسیار کم می شود و وام‌های ارزان‌تر و سریع‌تر را بدون محدودیت‌های جغرافیایی ارائه می‌کند.
برنامه غیرمتمرکز (dApp) نوعی برنامه نرم افزاری منبع باز توزیع شده است که در شبکه بلاک چین به صورت همتا به همتا (P2P) به جای یک رایانه اجرا می شود. DApp ها در واقع شبیه به سایر برنامه های نرم افزاری هستند که در یک وب سایت یا دستگاه تلفن همراه پشتیبانی می شوند، اما به صورت همتا به همتا پشتیبانی می شوند. ما در این جا به پنج مورد از بهترین پروژه های دیفای اشاره می کنیم:
Maker DAO یک برنامه وام دهنده استیبل کوین است که بر ایجاد استیبل کوین دای (Dai) نظارت دارد. Dai به دلار آمریکا متصل است؛ به این معنی که ارزش آن در هر زمان برابر با 1 دلار است. دای یا Dai غیرمتمرکز است، توسط یک نهاد متمرکز مانند یک بانک یا شرکت کنترل نمی شود و بدون مجوز است؛ به عبارت دیگر افراد برای استفاده از آن نیازی به مجوز ندارند. در نهایت، هیچ محدودیت جغرافیایی ای ندارد و هر کسی از هر کجا می تواند از آن استفاده کند. ساز وکار آن بدین گونه است که افراد اتریوم یا بیت کوین در خزانه های maker وثیقه می گذارند و Dai قرض می گیرند.
AAVE یک برنامه غیرمتمرکز است که به هر کسی اجازه می دهد تا به طور ایمن ارز دیجیتال را قرض دهد. با AAVE، کاربران کنترل کامل بر وجوه خود را حفظ می کنند؛ زیرا قراردادهای هوشمند بر انتقال وجوه بین وام دهنده و وام گیرنده نظارت دارند.
در گذشته سرمایه گذاران در DeFi مجبور بودند بین قرار دادن سکه های خود در بلاک چین های اثبات سهام (که عملی رایج است) یا استفاده از آنها در پروتکل های بازار پول برای کسب بازدهی بالا، یکی را انتخاب کنند. در حال حاضر، آنها می توانند با استفاده از LIDO، هر دو را انجام دهند.
Uniswap بزرگترین صرافی غیرمتمرکز با TVL حدودا 6 میلیارد دلاری است. این صرافی غیرمتمرکز بر بستر دیفای، به معامله گران اجازه می دهد تا بین اتریوم (ETH) و سایر توکن های ERC-20 به روشی غیرمتمرکز مبادله کنند. این برنامه به آن ها کمک می کند تا همیشه کنترل سرمایه و دارایی های خود را داشته باشند.
MataMask یک برنامه کیف پول منبع باز است که به عنوان یک کیف پول برای ذخیره ارزهای دیجیتال معرفی می شود. این کیف پول همچنین نقش یک node را بازی می کند که به مرورگرهای سنتی اجازه می دهد تا در وب غیرمتمرکز حرکت کنند. تمام فعالیت های DeFi به کیف پول های رمزنگاری نیاز دارند و MetaMask یکی از پیشروترین هاست.
در سال های اخیر بسیاری از افراد به سرمایه گذاری و انجام تراکنش های مالی در دیفای علاقه نشان دادند. نکته ای که باید هنگام تصمیم به انجام چنین کاری به آن توجه داشته باشیم این است که بسیاری از پروژه های دیفای به دلیل پیچیدگی هایشان، امکان بسیار زیادی برای خطا دارند. به همین جهت باید دقت لازم و کافی را برای تصمیم گیری خود داشته باشید.
اگر حتی ندانیم معنی دیفای چیست و فقط به دنیای رمزارزها علاقه داشته باشیم و با آن ها کمی آشنایی داشته باشیم، متوجه می شویم نام گذاری آن که مخفف Decentralized finance است، از شبکه اتریوم وارد دنیای ارزهای دیجیتال شده است؛ چرا که این سبک از نام گذاری مورد علاقه کامیونیتی اترویم است.
در دنیای بیت کوین، همه چیز ساده و شفاف است. تمام تلاش افراد فعال در کامیونیتی بیت کوین، این بوده است که همه چیز را شفاف و بدون پیچیدگی نگه دارند. از همین رو، بسیاری از کارهایی که در شبکه های بلاک چین دیگر مانند اتریوم اتفاق میفتد نیز از همان ابتدا در شبکه بیت کوین وجود داشته است. مانند: چند امضایی، فرایند وام دهی و وام گیری. اما برای آن ها نام خاصی مشخص نشده است.
هدف و تمرکز هر دوی آن ها حذف واسطه ها است و شبکه بیت کوین این را در دل خود دارد و شبکه اتریوم آن را با استفاده از دیفای و قراردادهای هوشمند ایجاد می کند.
منظور از امور مالی متمرکز همان بانک ها و نهادهای مالی هر کشور هستند، که تمام آن ها زیر نظر یک واحد به نام بانک مرکزی اداره می شوند. وظیفه این نهادها، تسهیل جابه جایی پول بین طرفین یک معامله است و برای خدمات خود یک کارمزد دریافت می کنند.
روند کار آن ها به بیانی ساده بدین گونه است، فرض کنید با استفاده از کارت اعتباری خود یک عدد نان خریده اید، زمانی که شما کارت می کشید، یک پیام به بانک شما می رود که شما مبلغی را بابت یک خدمات هزینه می کنید، شبکه متوجه مقدار هزینه می شود و از بانک شما درخواست پرداخت می کند. بانک شما هزینه را تایید می کند و آن را به شبکه می فرستد. در نهایت پول نان به نانوا پرداخت می شود. تمامی این فرایندها دارای هزینه هستند.
اما در امور مالی غیر متمرکز که توسط هیچ گونه نهادی اداره و نظارت نمی شود، با کمک نودهای مختلف در سرتاسر دنیا این واسطه را از میان برداشته اند. در نهایت طرفین یک معامله با پرداخت یک کارمزد به ماینرهای شبکه بلاک چبن در همان لحظه تراکنش خود را ثبت می کنند.
| دیفای DeFi | امور مالی متمرکز یا سنتی |
| شما مالک پول خود هستید و نزد خودتان است. | پول شما نزد شرکت ها و بانک ها است. |
| این که پولتان را چگونه و کجا خرج کنید، با شماست. | شما باید به بانک ها اعتماد کنید که پول شما را سوء مدیریت نکنند؛ مانند: وام دهی های پرخطر |
| انتقال پول و تراکنش ها در لحظه اتفاق می افتد. | پروسه پرداخت طولانی است. |
| قابل استفاده برای تمام افراد | برای استفاده از خدمات مالی باید درخواست دهید. |
| قابل استفاده در هر ساعتی از شبانه روز | قابل استفاده در ساعات کاری |
| بر اساس شفافیت است و هرکسی می تواند داده ها رو بررسی کند. | موسسات مالی دفترهای بسته هستند. نمی توانید از آنها بخواهید که سابقه وام، سابقه دارایی های مدیریت شده آنها و غیره را ببینید. |
DeFi آزادی های مالی جدید و هیجان انگیزی را ارائه می دهد، اما اینها با خطرات و ریسک هایی همراه هستند. پیچیدگی انجام تراکنش با استفاده از دیفای، به سادگی رفتن به بانک محل زندگی تان نیست. ما در اینجا برخی از چالش های استفاده از DeFi را نام می بریم:
افراد زیادی وجود دارند که با شنیدن گوشه ای از دنیای رمزارزها به دنبال کسب سودهای کلان در زمان کوتاه، بدون داشتن علم و مهارت کافی وارد دنیای کریپتوکارنسی می شوند. به جهت نبود یک نهاد نظارتی، این افراد می توانند طعمه کلاهبرداران شوند.
این امکان وجود دارد که رمز ارزها از طریق اکسپلویت ها (exploits) به سرقت بروند و هک شوند؛ مخصوصا با توجه به امکان بروز خطا در کدهای قراردادهای هوشمند dApp ها. به عنوان مثال، هکرهای “کلاه سفید” در آگوست 2021 از یک آسیب پذیری قرارداد هوشمند سوء استفاده کردند و 610 میلیون دلار از پلتفرم DeFi PolyNetwork را سرقت کردند.
برای انجام یک تراکنش در شبکه اتریوم با استفاده از قرادادهای هوشمند، کارمزدی را به عنوان Gas باید پرداخت کرد. مانند یک ماشین که برای راه اندازی نیاز به سوخت دارد؛ برای انجام تراکنش با استفاده از دیفای باید کارمزد گس را انجام داد. این هزینه برای کسانی که دارای یک سرمایه متوسط هستند، می تواند پرهزینه باشد و در بسیاری از مواقع به صرفه نباشد. برخی اوقات می بینید هزینه کارمزد یک تراکنش از ارزش تراکنشی که می خواهید انجام دهید، بیشتر است.
اگرچه سرمایه گذاری استیکینگ و yield farming می تواند به دوام آوردن در فضای پر از نوسان ارزهای دیجیتال کمک کند، اما همچنان نوسانات چشم گیری در انتظار خواهد بود. برای مثال در یک روز، ارز دیجیتال به راحتی می تواند سود یک ساله و بیشتری را از دست بدهد و وثیقه‌های شما به اصطلاح liquid یا نقد شود.
از جمله تناقض های جالبی که در دیفای به آن برمی خوریم این است که به دلیل نوسانات شدید حاکم بر رمزارزها، آن ها سعی می کنند به واسطه ارزهایی با ارزش ثابت یا همان استیبل کوین ها از خودشان در برابر نوسانات محافظت کنند. همانطور که گفتیم استیبل کوین ها وابسته به شرکت های متمرکز و ارزهای فیات هستند. این جاست که می بینیم برای وابسته نبودن به پول فیات، چرخه جوری طی می شود که ما به گونه ای دیگر به آن وابسته می شویم.
یک پروژه ی دیفای معین ممکن است در نهایت به حال خود رها شود، زیرا تیم اصلی که آن را توسعه می‌دهد ممکن است به سراغ پروژه‌های دیفای دیگری برود. در این صورت، اگر روزی تصمیم به خروج بگیرند، منطق پروتکل همانطور که هست اجرا می‌شود؛ اما هیچ ارتقای دیگری در پروژه صورت نخواهد گرفت.
قراردادهای هوشمند برای عملکرد صحیح، به اطلاعات بیرونی‌ای که از واسطه هایی مانند اوراکل ها دریافت می کنند وابسته هستند. اگر اتصال میان اوراکل و قرارداد هوشمند مختل شود و یا اطلاعاتی که یک اوراکل از منبع خاص برمیدارد دستکاری شود، معامله و تراکنش نمی تواند به صورت صحیح انجام بگیرد.
به طور کلی لزوم وجود اوراکل ها در قراردادهای هوشمند دیفای، ناقض ایده اولیه آن ها یعنی همان حذف واسطه است.
همانطور که می دانیم پروژه های دیفای بر اساس یک سری قرارداد هوشمند (Smart contract) کار می کنند و آن ها نیز توسط توسعه دهنگان نوشته می شود و امکان بروز خطا و باگ در آن ها بسیار زیاد است. مانند اتفاقی که در سال 2017 افتاد، با پیدا کردن یک باگ عملکردی و رخنه، توانستند در حدود 600000 اتر را از بین ببریند که به عنوان هک پریتی معروف شد.
اینها چند مورد از بزرگترین ریسک‌های دیفای هستند. سرمایه‌گذارانی که به مشارکت فکر می‌کنند باید قبل از انجام کامل آنها را درک کنند.
پروتکل های DeFi به طور مستمر بر اساس مدل های مالی در حال تکامل هستند. اکوسیستم DeFi با سرعت سرسام آوری در حال پیشرفت است. DeFi 2.0، عبارت جدیدی در دنیای بلاک چین است که به زیرمجموعه‌ای از پروتکل‌های DeFi اشاره دارد. دیفای 2، مجموعه ای از پروژه ها با هدف بهبود مشکلات موجود در DeFi 1.0 است. مشکلاتی مانند: مقیاس‌پذیری، امنیت، نقدینگی و دسترسی به اطلاعات مجموعه‌ای از مواردی هستند که در نظر گرفته می‌شوند.
با حذف واسطه در پروژه های دیفای و برای مثال تبدیل یک بازی بسکتبال به یک دارایی ارزشمند دیجیتال، آینده دیفای جالب و روشن به نظر می رسد. در آینده نه چندان دور سرمایه گذاران به زودی استقلال بیشتری پیدا خواهند کرد. همچنین پروژه های دیفای به آن ها این امکان را می دهد که دارایی ها را به روش های خلاقانه ای که امروز غیرممکن به نظر می رسد، معامله کنند.
در آینده خبرهای بیشتری در خصوص دیفای و پروژه های آن خواهیم شنید؛ با ما همراه باشید.
بیت کوین همواره به دلیل برخی مشکلات سیستمی و ساختاری مورد انتقاد کارشناسان قرار می‌گیرد. پروتکل لایه دوم بیت کوین به نام Ark قصد دارد؛ چالش‌های مقیاس پذیری و مشکلات ناشی از محدودیت‌های درون شبکه‌ای را به حداقل میزان ممکن برساند. هدف پروتکل Ark، ایجاد یک سیستم…
مفهوم بلاک چین پیش از پیدایش رمزارزها وجود داشت؛ اما به واسطه ارزهای دیجیتال در جوامع جهانی فراگیر شد. در واقع بسیاری از افراد پیش از شکل‌گیری بازار ارز دیجیتال با مفهوم بلاک چین و کاربرد آن آشنایی چندانی نداشتند. شبکه‌های بلاک چین انواع متفاوتی دارند؛ بلاک…
استخراج، یک بخش حیاتی از بازار ارزهای دیجیتال است. اما از آنجایی که استخراج ارز دیجیتال بستری برای فعالیت قانونی و کسب درآمد در شبکه بلاک چین به وجود آورده است؛ برای افراد خرابکار هم جذابیت خاصی دارد. تمام این عوامل باعث استقبال بی‌سابقه کشورهای تحریم شده…
بازار جذاب ارز دیجیتال به سرعت در حال تکامل است و توانسته توجه بسیاری از افراد در سراسر جهان را به خود جلب کند. از میان حوزه‌های مختلف ارز دیجیتال، استخراج به عنوان یکی از جالب‌ترین و پیچیده‌ترین بخش‌ها شناخته می‌شود. در این راهنمای جامع برای مبتدیان،…
صنعت ماینینگ طی سال‌های گذشته در ایران رشد و گسترش فوق العاده‌ای داشته است. سرمایه‌گذاری درست و اصولی می‌تواند بسیار سودآور باشد. سرمایه‌گذاری اصولی نیازمند فراهم‌سازی الزاماتی است. گرفتن مجوزهای لازم به عنوان ابتدایی‌ترین نکات قابل توجه هنگام راه‌اندازی فارم ماینینگ قانونی محسوب می‌شود. در این مقاله…
ممنون از مقاله کاملی که نوشتین،سوالی که برای من پیش اومده اینه که دیفای چه کاربردی در بلاک چین و ارزهای دیجیتال داره؟
چطور میتونیم از دیفای درآمد داشته باشیم؟